خداوند در سورهی عصرمی فرماید:
«وَالْعَصْرِ* إِنَّ الإنْسَانَ لَفِی خُسْرٍ * إِلا الَّذِینَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ وَتَوَاصَوْا بِالْحَقِّ وَتَوَاصَوْا بِالصَّبْرِ؛ به عصر سوگند، كه انسان‌ها همه درزیان‌اند؛ مگر كسانى كه ایمان آورده و اعمال صالح انجام دادهاند و یكدیگر را به حق سفارش كرده و یكدیگر را به شكیبایى و استقامت توصیه نمودهاند.»
همه انسان‌ها دچار خسران هستند یعنی اصل سرمایه و ایمانشان را از دست می‌دهند و ضرر می‌کنند. خداوند از میان تمام انسان‌ها، یک دسته را استثناء می‌کند و آن، کسانی هستند که ایمان داشته و عمل صالح انجام می‌دهند. عمل صالح یعنی عملی که صلاحیت آن مورد تأیید الله و اهل‌بیت ((علیهم السلام)) باشد. کسی اهل عمل صالح است که تابع قرآن و معصوم علیه اسلام باشد؛ مرجع تقلید داشته باشد و اعمالش را مطابق با رساله انجام دهد. در انتخاب همسر، انتخاب رشته تحصیلی و شغل خود، در کارهای اقتصادی، اجتماعی و سیاسی و در هر امری در زندگی توجه داشته باشد که خداوند و اهل‌بیت ((علیهم السلام)) از آن عمل رضایت دارند یا نه؟
ویژگی سوم و چهارم این افراد آن است که دیگران را به حق توصیه کرده و به آنان قدرت می‌دهند. مؤمن، دیگران را به قدرت و صبر می‌رساند؛ در مقابل مشکلات و دشمنان، هم خودش نمی‌ترسد و هم دائماً به شیعیان و مؤمنین، امید و قدرت می‌دهد.
در سورهی توبه نیز خداوند مؤمنین و فاسقین را بر اساس معشوق‌هایشان تقسیم‌بندی نموده و می‌فرماید: «قُلْ إِنْ كَانَ آبَاؤُكُمْ وَ أَبْنَاؤُكُمْ وَ إِخْوَانُكُمْ وَ أَزْوَاجُكُمْ وَ عَشِیرَتُكُمْ وَ أَمْوَالٌ اقْتَرَفْتُمُوهَا وَ تِجَارَه تَخْشَوْنَ كَسَادَهَا وَ مَسَاكِنُ تَرْضَوْنَهَا أَحَبَّ إِلَیْكُمْ مِنَ اللَّهِ وَ رَسُولِهِ وَجِهَادٍ فِی سَبِیلِهِ فَتَرَبَّصُوا حَتَّىٰ یَأْتِیَ اللَّهُ بِأَمْرِهِ وَاللَّهُ لَا یَهْدِی الْقَوْمَ الْفَاسِقِینَ. بگو اگر پدرانتان [و مادرانتان] وپسرانتان [و دخترانتان] و برادرانتان [و خواهرانتان] و همسرانتان و عشیره‌تان و اموالی که جمع کرده‌اید و تجارتی که از زیان آن می‌ترسید و خانه‌هایی که به آن عشق می‌ورزید، نزد شما از خداوند و رسولش و جهاد درراه خدا محبوب‌تر باشند، منتظر عذاب الهی باشید که خداوند، فاسقین را هدایت نمی‌کند.» (سوره توبه، آیه 24)
خداوند در این آیه، هشت معشوق یعنی پدر و مادر، فرزند، برادر و خواهر، همسر، عشیره گرایی (گرایش‌ها و رسوم گروهی و قومیتی که در مقابل دین خداست)، اموال، تجارت و خانه را معرفی نموده و سپس می‌فرماید: اگر این هشت معشوق از سه معشوق حقیقی یعنی خداوند، پیامبرصلی الله علیه و آله و سلم و اهل‌بیتش ((علیهم السلام)) و جهاد درراه خدا، نزد شما محبوب‌تر و عزیزتر باشند، منتظر عذاب الهی و بدبختی باشید که خداوند فاسقین را هدایت نمی‌کند؛ بنابراین کسی که الله، اهل‌بیت ((علیهم السلام)) و جهاد درراه خدا، معشوق‌های اصلی‌اش نباشند، فاسق است. چنین فردی از مسیر طبیعی خارج‌شده و انسانیت خود را ازدست‌داده است.
به همین دلیل پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم در روایتی، از چهرهها و شکلهای باطنی برخی افراد در قیامت، چنین خبر می‌دهد:
«قَالَ رسول‌اللهصلی الله علیه و آله و سلم: یُحْشَرُ عَشَرَه أَصْنَافٍ مِنْ أُمَّتِی بَعْضُهُمْ عَلَی صُورَه الْقِرَدَه وَ بَعْضُهُمْ عَلَی صُورَه الْخِنْزِیرِ وَ بَعْضُهُمْ عَلَی وُجُوهِهِمْ مُنَكَّسُونَ أَرْجُلُهُمْ فَوْقَ رُءُوسِهِمْ یُسْحَبُونَ عَلَیْهَا وَ بَعْضُهُمْ عُمْیاً وَ بَعْضُهُمْ صُمّاً وَ بُكْماً وَ بَعْضُهُمْ یَمْضَغُونَ أَلْسِنَتَهُمْ فَهِیَ مدلات عَلَی صُدُورِهِمْ یَسِیلُ الْقَیْحُ یَتَقَذَّرُهُمْ أَهْلُ الْجَمْعِ وَ بَعْضُهُمْ مُصَلَّبُونَ عَلَی جُذُوعٍ مِنَ النَّارِ وَ بَعْضُهُمْ أَشَدُّ نَتْناً مِنَ الْجِیفَه وَ بَعْضُهُمْ مُلْبَسُونَ جِبَاباً سَائِغَه مِنْ قَطِرَانٍ لَازِقَه بِجُلُودِهِمْ وَ أَمَّا الَّذِینَ عَلَی صُورَه الْقِرَدَه فَالْقَتَّابُ مِنَ النَّاسِ وَ أَمَّا الَّذِینَ عَلَی صُورَه الْخَنَازِیرِ فَأَهْلُ السُّحْتِ وَ أَمَّا الْمُنَكَّسُونَ عَلَی وُجُوهِهِمْ فَآكِلَه الرِّبَا وَ أَمَّا الْعُمْیُ فَالَّذِینَ یَجُورُونَ فِی الْحُكْمِ وَ أَمَّا الصُّمُّ وَ الْبُكْمُ فَالْمُعجبُونَ بِأَعْمَالِهِمْ وَ أَمَّا الَّذِینَ قُطِّعَتْ أَیْدِیهِمْ وَ أَرْجُلُهُمْ فَهُمُ الَّذِینَ یُؤْذُونَ الْجِیرَانَ وَ أَمَّا الْمُصَلَّبُونَ عَلَی جُذُوعٍ مِنْ نَارٍ فَالسُّعَاه بِالنَّاسِ لِسُلْطَانٍ وَ أَمَّا الَّذِینَ أَشَدُّ نَتْناً مِنَ الْجِیَفِ فَالَّذِینَ یَتَّبِعُونَ الشَّهَوَاتِ وَ اللَّذَّاتِ وَ مَنَعُوا حَقَّ اللَّهِ فِی أَمْوَالِهِمْ وَ أَمَّا الَّذِینَ یُلْبَسُونَ الْجِبَابَ أَهْلُ الْكِبْرِ وَ الْفُجُورِ وَ الْبُخَلَاءُ.
روز رستاخیز، ده گروه از امت من بهصورتگوناگون برانگیخته مىشوند. گروهى از آنان به‌صورت بوزینه درمی‌آیند و گروهى دیگر در شكل خوك. دستهاى واژگونه و درحالی‌که پاهاى آنان رو به آسمان و بر چهره خویش بر زمین كشیده مىشوند، وارد صحراى محشر مىگردند و دستهاى دیگر نابینا. گروهى به‌صورت ناشنوا برانگیخته مىشوند و گروهى دیگر لال. پارهاى از آن گروه‌ها در حالى مىآیند كه زبانهاى خویش را مىجوند و چرك و خون از لب و دهانشان روان است؛ به‌گونه‌ای كه از بوى گند آن، اهل محشر اذیت مىشوند و پارهاى با دستها و پاهاى بریده. دستهاى بر شاخههایى از آتش آویزان‌اند و دستهاى دیگر با عفونتى بدبوتر از مردار گندیده و پارهاى نیز بالباس‌هایی از مس گداخته.[آنگاه فرمود]: و امّا آن گروهى كه در شكل بوزینه مىآیند، سخن‌چینان از مردم هستند؛ وآن‌کسانى كه به‌صورت خوك مىآیند، كسانى هستند كه از راههاى نامشروع و حرام ثروت‌اندوزی می‌کنند. آن‌کسانى كه به‌صورت واژگونه وارد صحراى محشر مىگردند، رباخواران‌اند و نابینایان‌کسانی هستند که در حکم و قضاوت ظلم می‌کردند. آنان که کر و لال محشور می‌شوند کسان‌اند كه شیفتهی اعمال خود هستند.آنان كه با دست و پاى بریده وارد صحراى محشر مىگردند، همسایه آزارند و به دار آویختگان كه بر شاخههاىی از آتش آویزان‌اند، سخن‌چینان میان مردم و حاکم هستند. آنان كه بوى تعفن آنان از بوى مردار بدتر است، کسانی هستند كه تابع شهوات و لذات شدند و حق خداوند در اموالشان را نمىپردازند. آنان كه لباسى از مس گداخته بر تن دارند، افراد متکبر و بی‌بندوبار و بخیل هستند.»
(بحار الأنوار، جلد 7، صفحه 89)
همه این گروه‌ها با آنکه مسلمان بوده و نماز و روزه و ... را به‌جای می‌آوردند ولی خداوند، اهل‌بیت ((علیهم السلام)) و جهاد، معشوق‌های اصلی آن‌ها نبوده است.