در اربعین مردم از کشورهای مختلف به کربلا میآیند، درس بزرگی که اربعین به ما میدهد این است که مردم عاشق سبک زندگی اربعینی و مهدوی هستند. اربعین یک دانشگاه بزرگ با دهها میلیون دانشجو از سراسر جهان و از همه ادیان است که همگی در آن درس آزادگی، شجاعت، مهربانی، انساندوستی، همدلی و فداکاری و دفاع از همه ستم دیدگان جهان میآموزند.
ایثار، فداکاری، همدلی، سادگی و کنار هم بودن، آمادگی برای جانفشانی و جهاد درراه امام معصوم علیه اسلام نشان میدهد که مردم این سبک زندگی را دوست دارند. گویا در اربعین فرصت پیدا میکنند که چند هفته نفس بکشند و خود را از شر سبک زندگی ضعیفی که در شهر خود دارند، آزاد نمایند. مردم وقتی به اینجا میآیند، میگویند: این همان بهشت گمشده ماست. اربعین یک تفریح و خوشگذرانی معنوی است! چون انسان در اربعین مزه حیات ایمانی و طعم حیات طیبه و زندگی حول محور امام علیه اسلام را میچشد و میفهمد که هدف زندگی و نفس کشیدن، گذران عمر و دنیا نیست.
هدف از زندگی، رسیدن به امور جمادی، نباتی، حیوانی و عقلانی نیست بلکه هدف فوق عقلانی و آسمانی است. انگیزه این چند روز نفس کشیدن در هوای اربعین، خداوند و معصوم علیه اسلام است. انسان فرصت میکند که چند روز برای خدا و معصوم علیه اسلام نفس بکشد، زندگی کند و فوقالعاده لذت ببرد. باآنکه افراد غالباً در زندگی خود نسبت به مسیر راهپیمایی در رفاه بیشتری قرار دارند ولی دلشان برای اربعین تنگ میشود و وقتی میخواهند برگردند، غمگین هستند.
در زیارت وداع ائمه ((علیهم السلام)) که بعد از دعای عالیهالمضامین در مفاتیح الجنان آمده، سلام فوقالعاده ویژهای وجود دارد. در این سلام میگویید: «سَلامَ وَلِیٍّ غَیرِ راغبٍ عنکم. سلام دوستی که که روی گردان از شما نیست.» آقا من دارم از پیش شما میروم ولی از روی بیرغبتی و خستگی نمیروم. باید برگردم ولی دلم اینجا جامانده است. سپس میگویید: «رَزَقنی اللّه العود ثُمّ العود ثُمّ العود. خداوند روزیام کند دوباره بیایم و دوباره.»
وقتی انسان میخواهد ازاینجا برود، گویی دلش جا میماند. برخی افراد تا سال بعد طاقت نمیآورند و تحمل دوری از امام علیه اسلام را ندارند. این نشان میدهد که مردم باطناً عاشق این سبک زندگی هستند. هرچند مجبورند در شهر و کشور خود، خلاف این سبک، زندگی کنند. وقتی به شهر خود برمیگردند، سبک زندگی همان است که غرب به ما تحمیل کرده است. ایثار، فداکاری، تواضع، ادب و محبتی که در مسیر است، در شهرها معمولاً وجود ندارد.
اگر ما این حال و هوا را از اربعین به شهرهای خود ببریم، شهرهای ما بهشت میشود. بنابراین یکی از درسهای بزرگ اربعین و خواص مهم آن، این است که بذرهای زندگی حسینی و مهدوی را در قلب تکتک زائرین میکارد و زائر با عشقی و پیوندی که در دلش ایجاد میشود، دوست دارد طبق این سبک زندگی، رفتار نماید.
ما باید همین سبک زندگی را در شهر خود رواج دهیم. همانطور که در راهپیمایی اربعین، از کمبود مسائل رفاهی گله و شکایتی نمیکنیم، توقعی نداریم و باکسی دعوا نمیکنیم، در خانه و خانواده خود هم باید بیتوقع باشیم. هر چه انسان برای رفاه خود قید و شرط بگذارد، اخلاقش بدتر و روحش آلودهتر میشود. انسانِ پرتکلف، سختگیر و زودرنج، هم در دنیا روحش در فشار است، یعنی روحش آلوده است و همفشار قبر آخرتی دارد، ولی در اربعین همه خوشحال و راحت هستند چون همهچیز را سهل میگیرند. در زندگی خود باید همین روش را ادامه بدهیم؛ پرتکلف و سختگیر نباشیم. تشریفات و رفاه، آرامش را از انسان میگیرد. اصولاً هرچقدر آسایش بیشتر میشود، آرامش کمتر میشود. ما باید این سادگی و بیتکلفی را یاد بگیریم.
مردم در اربعین بیتکلف و سادهاند و بیشتر وقت خود را صرف عشقبازی میکنند. مشغول ولیالله و خانواده آسمانی خود هستند. مشغول حضرت ابوالفضل و سیدالشهدا(علیهم السلام) هستند. مشغول امیرالمؤمنین، امام کاظم و امام جواد، امام هادی و امام عسکری(علیهم السلام) هستند. ما هم باید دلمشغولیهای معنوی و غیبی خودمان را بیشتر کنیم. باید ارتباطها و رفتوآمدهای غیبی خود را بیشتر کنیم تا از زندگی لذت بیشتری ببریم.
باید توجه کنیم که اگر ما از مصیبتهایی که به اهلبیت ((علیهم السلام)) واردشده ناراحت هستیم و برای مصائب امام حسین علیه اسلام غصه میخوریم، اگر برای غربت و مظلومیت امام حسین علیه اسلام و آوارگی خاندانش گریه میکنیم، باید چند برابر برای آوارگی، غربت و مظلومیت حسینِ زمان خود گریه کنیم که هرروز ندای استغاثه و طلب یاری سر میدهد.
ما باید برای امام زمان (عج الله تعالی فرجه الشریف) وقت بگذاریم و آماده نصرت و یاری ایشان باشیم. در زیارت، خطاب به امام حسین علیه اسلام عرض میکنیم «یَا لَیتَنی کُنتُ مَعَکُم فَافوز فوزاً عَظیما.ایکاش آن روز من هم با شما بودم و به رستگاری عظیم میرسیدم.» (کامل الزیارات، باب 73، صفحه 197)
ما هم اکنون حسینی داریم که ما را به یاری خود فرا میخواند؛ بنابراین اگر میگوییم کاش زمان پیامبرصلی الله علیه و آله و سلم بودیم و کاش زمان امیرالمؤمنین و سیدالشهداء(علیهم السلام) بودیم؛ باید بدانیم که امام زمان (عج الله تعالی فرجه الشریف)، همان پیامبرصلی الله علیه و آله و سلم است. همان امیرالمؤمنین علیه اسلام و همان حسن و حسین(علیهم السلام) است.
همین الان هم، پدر و امام زمان ما، ما را به چادرش صدا میزند و ما میتوانیم با کمک و یاری ایشان به فیض عظیم برسیم.
امام صادق علیه اسلام فرمودند: «مَن مَاتَ مِنکُم عَلَی هَذَا الامرِ مُنتَظِراً لَهُ کَانَ کَمَن کَانَ فی فُسطاطِ القائِمِ. هر یک از شما که در انتظار این امر[ظهور] از دنیا برود، مانند کسی است که در خیمه و چادر امام عصرباشد.» (بحار الأنوار، جلد 52، صفحه 125)
قَالَ عَلِیُّ بْنُ الْحُسَیْن(علیهم السلام): «مَنْ ثَبَتَ عَلَى مُوَالاتِنَا فِی غَیْبَه قَائِمِنَا أَعْطَاهُ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ أَجْرَ أَلْفِ شَهِیدٍ مِنْ شُهَدَاءِ بَدْرٍ وَ أُحُدٍ. امام سجاد علیه اسلام فرمودند: هر کس در هنگام غیبت قائم ما، به دوستی ما ثابت بماند، خداوند به وی اجر هزار شهید مانند شهدای بدر و اُحد را خواهد داد.»
(کمالالدین و تمام النعمه، جلد 1، ص 323)
پس باید سبک زندگی خود را با امام زمان (عج الله تعالی فرجه الشریف) تنظیم کنیم و آماده نصرت ایشان باشیم. کسانی که از روی توهم حرف میزنند و میگویند: ایکاش من با امام حسین علیه اسلام بودم، ولی حاضر نیستند برای امام زمانِ خود وقت بگذارند و ایشان را یاری نمایند، این افراد مانند همان مردم زمان امام حسین علیه اسلام هستند که به حضرت میگفتند ما دوستتان داریم و حاضریم پول و شمشیر و اسب به شما بدهیم ولی خودمان نمیتوانیم با شما بیاییم. امام حسین علیه اسلام میخواستند آنها را به کمال برسانند. میخواستند آنها را به مقام خود برسانند.
امام حسین علیه اسلام آنگاه که در روز عاشورا فرمود:«أَمَا مِن مُغِیثٍ یُغِیثُنَا لِوَجهِ اللهِ. آیا کسی نیست که به خاطر خدا ما را یاری کند؟!» به این معنا نیست که امام علیه اسلام واقعاً به کمک آنها احتیاج داشته باشد. بلکه امام علیه اسلام مردم را فرامیخواند تا اگر کسی میخواهد با او به مقام محمود برسد بیاید و به این مقام دست یابد. الآن هم که امام زمان (عج الله تعالی فرجه الشریف) طلب یاری میکند، برای این است که حضرت دلسوز ماست و میخواهد هرکدام از ما که توان ماندن در کنار حضرت را داریم، به چادر ایشان راه پیدا کنیم و تصمیم بگیریم با سبک زندگی مهدوی، در این چند روز باقیمانده تا ظهور، سبک زندگی مهدوی داشته باشیم.
این نکته بسیار مهم است که اگر ما واقعاً میخواهیم امام زمان (عج الله تعالی فرجه الشریف) ظهور کند، نباید سبک زندگی اصلی را که انتقام از دشمنان حضرت (عج الله تعالی فرجه الشریف) است، رها کنیم. «إنِّی سِلمٌ لِمَن سَالَمَکُم وَ حَربٌ لِمَن حَارَبَکُم» حرب یعنی حالت جنگی و لباس حرب پوشیدن، یعنی حالت جنگی داشتن.
در ایام عزاداری لباس حرب ما لباسهای مشکی است که به تن داریم. ما با این لباسهای مشکی، فرهنگسازی میکنیم و بافرهنگ دشمن مبارزه میکنیم. همانطور که چادر مشکی بانوان ما، لباس حرب است.
بانوان ما وقتی چادر مشکی میپوشند، با رعایت حجاب خود، چه شمشیرهایی بر سر و گردن شیاطین و شیطانصفتان وارد میکنند! بانویی که حجابش را حفظ میکند، جهاد میکند و یقیناً خداوند ثواب جهاد را به او میدهد. زیرا درزمانی که دشمن، فرهنگ بیحجابی و فحشا و منکرات را رواج میدهد، یک بانویی محجبه، به مبارزه با این فرهنگ میپردازد و جهاد میکند.
امام صادق علیه اسلام فرمود: «اَلذاکِرُ للّه عَزَّوَجَلَّ فِی الغافلینَ کالمقاتِلِ فی المُحاربین. کسی که در بین افراد غافل، به یاد خداست، مانند کسی است که در میدان جنگ مبارزه میکند.» (کافی، جلد 2، صفحه 503)
پس خانمی هم که با پوشیدن چادر، دین و حیا را متذکر میشود، یقیناً جهاد میکند. خانمی که در محیطهای غفلت زده، حجاب خود را رعایت میکند نهتنها ثواب شهادت را میبرد بلکه مانند کسی است که هرلحظه شهادت نصیبش میشود.
«وَ حَربٌ لِمَن حَارَبَکُم» درس بزرگی است که اربعین به ما میدهد. ما باید با مظاهر فرهنگ دشمن، با مظاهر غفلت و بیدینی مبارزه کنیم.
انسان مؤمن باید روح جهادی در برخورد با مظاهر ضد ولایت، ضد وحدت اجتماعی و امنیت ملی، داشته باشد. داشتن روحیه تساهل و تسامح، سازشکاری و کوتاه آمدن، خیانت به امام حسین و امام زمان(علیهم السلام) است. خداوند در سوره عصر، تنها کسی را بهعنوان انسان و مؤمن قبول دارد که این چهار خصوصیت را باهم داشته باشد. «إِلَّا الَّذِینَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ وَتَوَاصَوْا بِالْحَقِّ وَتَوَاصَوْا بِالصَّبْرِ. مگر کسانی که ایمان آورده و اعمال صالح انجام دادهاندو یکدیگر را بهحق سفارش کرده و یکدیگر را به شکیبایی و استقامت توصیه نمودهاند» (سوره عصر، آیه 3). یعنی ایمان و عمل صالح داشته باشند و حق را بگویند و یکدیگر را هم تقویت کنند و به یکدیگر قدرت بدهند.