حماسه اربعین، حماسه‏ای  بی‏نظیر است که ده‏ها و صدها مانع از موانع ظهور امام زمان (عج الله تعالی فرجه الشریف) را برطرف می‎کند. مهم‌ترین پیام اربعین همان مهم‌ترین دلیل قیام امام حسین علیه اسلام است. ایشان علت قیام خویش را چنین معرفی می‌فرمایند: «أُرِيدُ أَنْ آمُرَ بِالْمَعْرُوفِ وَ أَنْهَى عَنِ الْمُنْكَر.می‌خواهم امربه‌معروف و نهی از منکر نمایم.»

(بحار الأنوار، جلد 44،‌صفحه 329)

ازنظر امام حسین علیه اسلام بزرگ‌ترین معروف، حاکمیت دین خدا و حجت او بر مردم و بزرگ‌ترین منکر عالم، حاکمیت طاغوت‌ها و ستمگران برجهان است. حاکمیت طاغوت‌ها منشأ همه‏ی فسادها و ظلم‌هاست.

اربعین بزرگ‌ترین اجتماع بشری در جهان است که شرکت‌کنندگان در آن، ‌همه حول محور انسان کامل و معصوم‏خواهان بزرگ‌ترین و مهم‌ترین معروف یعنی حاکمیت انسان کامل برجهان هستند. همچنین شرکت‌کنندگان در اربعین خواهان نابودی و رفع بزرگ‌ترین منکر جهان، یعنی حاکمیت طاغوت‌ها و ستمگران برجهان هستند.

زیارت اربعین کسانی را تربیت می‌کند که واقعاً عاشق امام زمان (عج الله تعالی فرجه الشریف) می‌شوند و در طول این زیارت و ملاقات و عشق‌بازی‌هایی که با حضرت امام حسین علیه اسلام می‌کنند، به مقام مودت و وفاداری به امام زمان (عج الله تعالی فرجه الشریف) می‌رسند. هدف اصلی تأکید بر عزاداری و زیارت امام حسین علیه اسلام، این است که انسان‌هایی تربیت شوند که حاضر باشند همه‌چیز خود را برای امام زمان (عج الله تعالی فرجه الشریف) فدا کنند، انسان‌هایی که به‌تدریج شخصیتی شبیه امام حسین علیه اسلام پیدا ‌کنند.

در زیارت عاشورا می‌خوانیم: «أَسئَلُهُ أَن یُبَلِّغَنی المَقامَ المَحمُود لَکُم عِندَاللّهِ؛ از خدا می‌خواهم من را به همان مقامی که نزد خدا دارید برساند.» رسیدن به این مقام همان هدف خلقت است. انسان آفریده ‌شده تا به مقام خلیفه اللهی برسد و مظهر خدا شود. این هدف خلقت ماست و قیمت و لیاقت ماست. اگر کسی چنین خواسته‌ای نداشته باشد، فاسق است یعنی از مسیر طبیعی خارج‌شده است.

هدف از راهپیمایی اربعین و زیارت امام حسین علیه اسلام این است که از دل این راهپیمایی به‌تدریج انسان‌هایی بیرون بیایند که الله، اهل‌بیت ((علیهم السلام)) و جهاد درراه خدا در رأس همه معشوق‌هایشان باشد. چنین افرادی لشکر مورد نیاز امام زمان (عج الله تعالی فرجه الشریف) هستند. افرادی که واقعاً به امام زمان (عج الله تعالی فرجه الشریف)  وفادار باشند تا امام زمان (عج الله تعالی فرجه الشریف)  از آوارگی و طردشدگی و تنهایی خارج شوند.

اربعین اجتماع ده‌ها میلیون فدایی لشکر صاحب‌الزمان (عج الله تعالی فرجه الشریف) در محل شهادت جد مظلوم اوست که با لب‌تشنه و در اوج مظلومیت سربریده شد. شعار همه اربعینی‌ها همان شعار امام سجاد علیه اسلام در مجلس ابن زیاد است که فرمود: «أَ بِالْقَتْلِ تُهَدِّدُنِي يَا ابْنَ زِيَادٍ أَ مَا عَلِمْتَ أَنَّ الْقَتْلَ لَنَا عَادَه وَ كَرَامَتَنَا الشَّهَادَه. ای پسر زیاد! آیا مرا به کشته شدن تهدید می‌کنی؟ آیا نمی‌دانی کشته شدن درراه خدا عادت ما و شهادت کرامت ماست؟!» (بحارالانوار، جلد 51، صفحه 118).

اربعین نمایش قدرت الهی برای جمع‌کردن ده‌ها میلیون انسان حول محور انسان کامل و امام معصوم علیه اسلام  برای تشکیل ارتش منجی عالم است.

هنر انقلاب اسلامی این بود که چنین جوان‌هایی تربیت کرد. هیچ‌گاه در کره زمین از زمان حضرت آدم علیه اسلام تاکنون این‌قدر انسان تربیت ‌نشده بود که در جمهوری اسلامی ایران و در طول این چهل سال تربیت شدند. هیچ‌وقت در کره‏ی زمین این‌قدر انسان‌های وفادار و پای‌کار برای معصوم علیه اسلام  به وجود نیامده بود. به همین دلیل امام خمینیe فرمود: «ملت ایران از ملت حجاز در عهد رسول‌اللهصلی الله علیه و آله و سلم و از اهل عراق در عهد امیرالمؤمنین علیه اسلام  بهتر است.» (صحیفه نور، جلد 21، صفحه 410).

این هنر انقلاب اسلامی بود که در میان ملت ایران، عراق، سوریه، افغانستان، پاکستان، یمن و ... انسان‌های بسیاری تربیت شدند که کم‌کم شبیه امام حسین علیه اسلام شدند و می‌توانند مثل امام حسین علیه اسلام از همه‌چیز خود به خاطر الله، اهل‌بیت ((علیهم السلام)) و جهاد درراه دین خدا بگذرند. این هنر عزاداری و مجلس امام حسین علیه اسلام است؛ این هنر زیارت امام حسین علیه اسلام است.

اربعین امام حسین علیه اسلام نیز از آثار شخصیتی اوست و مظهر احیاگری حضرت است. اربعین فرد و جامعه اسلامی و حتی جوامع دیگر را نیز احیا می‌کند. اربعین اکسیری جهانی و بین‌المللی است که حیات انسانی مردم جهان را تأمین و تضمین می‌کند.

زیارت اربعین، تنها یک زیارت فردی نیست. بلکه یک جهاد و حماسه اجتماعی است. جهادی که با محوریت امام معصوم علیه اسلام و حول محور انسان کامل و متخصص معصوم علیه اسلام شکل‌گرفته است. به همین دلیل در رسانه‌های دنیا اخبار اربعین سانسور می‌شود. اگر این اربعین و ابعاد آن برای مردم دنیا توضیح داده شود، همه مردم فوج فوج مسلمان و شیعه می‌شوند: «وَرَأَیْتَ النَّاسَ یَدْخُلُونَ فِی دِینِ اللَّهِ أَفْوَاجًا. و ببینى كه مردم دسته‌دسته در دین خدا درآیند.» (سوره نصر، آیه 2)

بنابراین هدف از ذکر ثواب‌های بسیار در زیارت امام حسینآن است که انسان‌هایی ساخته شوند که لایق سربازی امام زمان (عج الله تعالی فرجه الشریف) باشند. امام صادق علیه اسلام می‌فرماید: «مَنْ زَارَ الْحُسَیْنَ‏عَارِفاً بِحَقِّهِ كَتَبَ اللَّهُ لَهُ ثَوَابَ أَلْفِ حِجَّه مَقْبُولَه وَ أَلْفِ عُمْرَه مَقْبُولَه، وَ غَفَرَ لَهُ مَا تَقَدَّمَ مِنْ ذَنْبِهِ وَ مَا تَأَخَّر.

 هر کس امام حسین علیه اسلام را زیارت کند درحالی‌که عارف و آگاه به‌حق امام باشد. خداوند ثواب هزار حج مقبول و هزار عمره مقبول برایش می‌نویسد و گناهان گذشته و آینده‌اش را می‌بخشد.» (امالی، صفحه 215)

یعنی زیارت امام حسین علیه اسلام، چنین تأثیری در سازندگی شخصیتی زائر دارد. زیارت امام حسین علیه اسلام باوجود انسان کاری می‌کند و پاکی و تقوایی به فرد می‌دهد که نه‌تنها می‌تواند گذشته خود را جبران کند؛ بلکه چنان ملکه و ایمانی پیدا می‌کند که در آینده هم مرتکب گناه نمی‌شود و اگر گناه کرد، آن عشق و ارادت و شوریدگی نسبت به امام حسین علیه اسلام گناه وی را ذوب می‌کند. این اثر زیارت است.

زیارت امام حسین علیه اسلام یک مسئله فردی نیست بلکه مسئله‌ای است که به آینده اسلام و بشریت مربوط می‏شود. هر اتفاقی که قرار است برای بشریت و آینده و سرنوشت بشر بیفتد در اربعین مشخص می‌شود.