آثار زیارت مقبول اهلبیت (علیهم السلام) و توسل به انوار طیبة آنها قابلاحصاء نبوده و حماسة عظیم اربعین با آثار شگفت و خیرات و برکات فراوان آن نباید مورد غفلت خواص و عوام قرار گیرد. آثار اربعین را در سه محور تبیین کرده و مورد توجه قرار میدهیم:
الف-آثار اربعین در ایران اسلامی:
حماسة اربعین در کشور ایران اسلامی دارای آثار معنوی، فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و اقتصادی زیادی است.
این آثار بهقدری مهم هستند، که مقام معظم رهبری میفرمایند:
«این واقعاً یک پدیده است، یک پدیدة الهی است، یک پدیدة معنوی است. حقیقتاً قابل توصیف نیست؛ ... این حرکت عظیم، باوجود تهدیدهای تروریستیای که همیشه وجود داشته و امروز هم وجود دارد، یک پدیدة فوقالعاده عظیمی است؛ خیلی مهم است. این نشاندهنده اوج گرفتن همین تفکر مبارزه در راه خدا و در راه اسلام و آمادگی عمومی و همگانی در این راه است»
(گزیدهای از بیانات رهبرمعظم انقلاب در دیدارجمعی ازمسئولان و فعالان فرهنگی استانهای آذربایجان شرقی و قم درتاریخ 22/8/96)
ایشان همچنین میفرمایند:
«این حرکت آن وقتی که لازم باشد با خطر همراه بشود، بازهم این شور و شوق در ملت ما، در مردم ما، در جوانهای ما وجود دارد؛ این را باید نگه داشت، این آن چیزی است که ضامن بقای این کشور است.»
(گزیدهای از بیانات رهبر معظم انقلاب در دیدار جمعی از مردم اصفهان 26/8/96)
با همین نگاه و دیدگاه، در حوزة داخلی، حداقل 3 هدف عمده را میتوان ازحرکت و حماسة جهانی اربعین انتظار داشت:
1-تقویت وحدت ملی:
در سال ۱۳۹۶ حدود دو میلیون و پانصد هزار زائر ایرانی در اجتماع عظیم اربعین شرکت کردند. این جمعیت، نمایندة دهها میلیون ایرانی مشتاق در داخل کشور بودند که به دلایل مختلف موفق به شرکت در مراسم اربعین نشدند. با توجه به نقش اصلی و منحصربهفرد مراسم عزاداری سیدالشهداء (علیه السلام) در ایجاد انقلاب اسلامی و بوجود آوردن وحدت و همدلی ملت ایران درمبارزه با دشمنان این ملت، بسط «فرهنگ اربعینی» نقش بسیار مهم و مؤثری در وحدت ملت ایران، حول محور انقلاب اسلامی و فرهنگ جهاد، شهادت و ایستادگی در برابر استکبار جهانی، خواهد داشت. آنچه این نقش را قدرتمندتر میسازد، همراه کردن محتوای فرهنگی مؤثر، با انجام راهپیمایی دهها میلیونی اربعین است. این اقدام مهم بر عهدة همة افراد و دستگاههای رسمی و غیررسمی کشور، بهخصوص مراکز و افراد مؤثر فرهنگی است.
2- مقابله با تهاجم فرهنگی دشمن:
فرهنگ حسینی، همانطور که در غلبه بر فرهنگ منحط رژیم گذشته و ایجاد انقلاب اسلامی موفق بود و تأثیرات فرهنگی عمیقی در داخل و خارج از کشور ایجاد کرد، در ذات خود، چنان قدرتمند و مؤثر است که اگر مسئولین کشور، بهخصوص متصدیان فعالیتهای فرهنگی، بتوانند درست و عمیق آن را تبیین و تبلیغ کنند، میتواند بهتنهایی در مقابل تهاجم همه جانبة فرهنگی دشمن، ایستادگی کند.
رویشهای داخلی و خارجی پس از انقلاب اسلامی، نشان داده است که فرهنگ حسینی درجایی که صحیح و دقیق تبیین گردد، تا چه حد میتواند در ایمنسازی مردم، بهخصوص جوانان، از پلیدیها و آثار مخرب فرهنگ دشمن مؤثر باشد. در بین اجزای مختلف فرهنگ حسینی، عنصر اربعین از بیشترین قدرت تحول و تأثیرگذاری برخوردار است. هرساله میلیونها نفر از ایران، درحرکت جهانی اربعین شرکت کرده و پس از بازگشت، رهتوشهای گرانبها و بینظیر از مغفرت، معنویت و معرفت با خود به داخل کشور میآورند که عطر دلانگیز آن فضای کشور را در برمیگیرد و این همان چیزی است که به فرمودة رهبر معظم انقلاب «ضامن بقای این کشوراست».
بدیهی است هرچه تعداد زائرین اربعین حسینی بیشتر باشد، آثار و برکات بیشتری از نورانیت و تحولات عمیق فکری و معنوی با خود به داخل کشور میآورد.
3-بسط فرهنگ مهدوی وجذب فعالان مهدوی:
وجود مقدس امام زمان (عج الله تعالی فرجه الشریف) در نامهای که حدود هزار سال پیش، به شیخ مفید v نوشتهاند، دو شرط وفاداری و همدلی در میان شیعیان را برای ظهور خویش ذکر فرمودهاند.
بیشک فضای راهپیمایی اربعین بیشترین قدرت را در ایجاد این دو شرط بین شیعیان، بلکه مسلمین جهان دارد. میلیونها زائر در اربعین حسینی به عشق امام حسین (علیه السلام) و حول محور نورانی ایشان، دورهم گردآمده و نمونهای وسیع و کامل از وفاداری و همدلی، نسبت به امام معصوم (علیه السلام) را به نمایش میگذارند. درصورتیکه مسئولان و بهخصوص فعالان فرهنگی با هوشیاری از این فرصت استفاده کرده و به معرفی منتقم خون حسین (علیه السلام)، یعنی مهدی موعود (عج الله تعالی فرجه الشریف)، اقدام نمایند، یقیناً وفاداری و همدلی موردنظر حضرت در بین تمام شیعیان، برای ظهور ایشان، فراهم خواهد گردید. دراینصورت،افرادی که از آمادگی و معرفت بیشتری برخوردار هستند، به سوی فعالیتهای گسترده مهدوی در شهرها جذب شده و رفتهرفته میتوانند این دو شرط اصلی برای ظهور را ایجاد نمایند.