اهمیت زیارت امام حسین علیه اسلام در این است که روحیه انسان در این زیارت به‌تدریج شبیه امام حسین علیه اسلام می‌شود؛ یعنی این سه معشوق در رأس سایر معشوق‌های زائر قرار می‌گیرد. همان‌طور که امام حسین علیه اسلام در کربلا به ما آموخت که همه خانواده و یارانت و همه دارایی‌ات را فدای خدا کن. همان‌طور که حضرت زینب و حضرت ابوالفضل(علیهم السلام)، این را به ما آموختند.
یکی از جلوه‌های عظمت حضرت ابوالفضل علیه اسلام در این است که در روز عاشورا فرمود: «قَالَ لِإِخْوَتِهِ مِنْ أُمِّهِ وَ هُمْ عَبْدُ اللَّهِ وَ جَعْفَرٌ وَ عُثْمَانُ یَا بَنِی أُمِّی تَقَدَّمُوا حَتَّى أَرَاكُم؛ به برادران خود عبدالله و جعفر و عثمان گفت: ای فرزندان مادرم، شما زودتر از من به میدان بروید تا آنکه [ثواب کشته شدن] شما [درراه خدا] را ببینم.» ( الإرشاد فی معرفه حجج الله على العباد، جلد2، ص 109)
کسی که به زیارت سیدالشهدا علیه اسلام می‌رود با فدا کردن مال و آسایش خود و هموارکردن رنج سفر، عشق خود را به امام و خدای امام نشان می‌دهد و اعلام می‌کند که آماده است با اقتدا به امامش همه‌چیز خود را فدا کند. زیارت امام حسین علیه اسلام به این دلیل این‌قدر ثواب دارد که زائر رفته‌رفته شخصیتی شبیه امام پیدا می‌کند؛ خودش فداکار می‌شود و آمادگی فداکاری برای دین خدا را پیدا می‌کند. زائر در طی این مسیر، با عشقی که نسبت به امام حسین علیه اسلام دارد، کم‌کم متوجه می‌شود که شخصیتش از فسق خارج شده و عشق خدا در دلش بالاتر از عشق خانواده، عشق مال و خانه و ... می‌شود. مؤمن با عشق به امام حسین علیه اسلام، به اوج انسانیت می‌رسد.
هیچ مکتبی به‌اندازه مکتب سیدالشهدا علیه اسلام انسان را به خدا نزدیک نمی‌کند. در طول تاریخ هیچ‌گاه دیده نشده که کسی به‌اندازه امام حسین علیه اسلام، قادر به انسان‌سازی باشد و از دل هیچ مکتبی بهاندازهی مکتب او، انسان حقیقی خارج نشده است.
بیش از چهل سال از پیروزی انقلاب اسلامی در ایران می‌گذرد و در این مدت در ایران، عراق، افغانستان، سوریه، یمن، فلسطین و ... انسان‌هایی به وجود آمدند که حاضر شدند از زندگی و دنیای خود به خاطر خدا گذشته و به مقامی دست یابند که به فرموده قرآن کریم، از بهشت هم بالاتر است: «وَلَا تَحْسَبَنَّ الَّذِینَ قُتِلُوا فِی سَبِیلِ اللَّهِ أَمْوَاتًا بَلْ أَحْیَاءٌ عِنْدَ رَبِّهِمْ یُرْزَقُونَ. هرگز كسانى را كه درراه خدا کشته‌شده‌اند مرده مپندار، بلكه زنده‌اند كه نزد پروردگارشان روزى داده می‌شوند.» (آل عمران، آیه 169)
شهدا در جایگاهی بالاتر از بهشت قرار دارند، آنان در نزد خود خداوند هستند. در زیارت‌نامه اهل‌بیت ((علیهم السلام)) میگوییم: آنها «عند ربهم» هستید. شهادت می‌دهیم که شما پیش خودِ خدا هستید.
هیچ مکتبی به‌اندازه مکتب سیدالشهدا علیه اسلام، انسان حقیقی و شهید تربیت نکرده است. همه شهدا عاشق امام حسین علیه اسلام بوده‌اند. هیچ مجلسی به‌اندازه مجلس امام حسین علیه اسلام، نمی‌تواند شهیدپروری کند و انسان‌های بزرگی تربیت نماید که بتوانند فاصلهیی زمین تا بی‌نهایت (نزد خدا) را طی کنند. هیچ حوزه و دانشگاهی و هیچ کلاس و استادی قدرت تربیتی مجلس امام حسین علیه اسلام را ندارد. عشق امام حسین علیه اسلام، مجلس عزای امام حسین علیه اسلام، زیارت و راهپیمایی برای امام حسین علیه اسلام است که انسان‌ها را ده‌ها و صدها و هزاران سال جلو می‌اندازد. در مجلس امام حسین علیه اسلام، انسانی ساخته می‌شود که هیچ استادی در این فاصلهی کم نمی‌توان مانند او را تربیت کرد.
علت اینکه عشق حسین علیه اسلام چنین انسان‌هایی پرورش می‌دهد، آن است که امام در بین همه انسان‌ها، بیشترین فداکاری در راه خدا و بیشترین عشق‌بازی را کرده و بیشترین محبوب‌های خود را درراه خدا هدیه کرده است. وقتی امام حسین علیه اسلام این‌گونه در راه خدا عشق‌بازی می‌کند، مردمی هم که عشق امام علیه اسلام را دارند، عاشق خدا می‌شوند. چنان‌که در روایتی آمده است:
«عَنْ أَبِی الْحَسَنِ الرِّضَا علیه اسلام قَالَ: مَنْ زَارَ قَبْرَ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ علیه اسلام بِشَطِّ الْفُرَاتِ كَانَ كَمَنْ زَارَ اللَّهَ فَوْقَ [فِی] عَرْشِهِ.
امام رضا علیه اسلام فرمودند: کسی که امام حسین علیه اسلام را زیارت کند مثل کسی است که خدا را در عرشش زیارت کرده است.» (کامل الزیارات، باب 59، حدیث 2)
یعنی امام حسین علیه اسلام این قدرت را دارد که زائرش را عاشق خود کند و این عشق را به عشق الهی پیوند زده و تا عرش به ملاقات خدا ببرد. پس هدف از تأکید بر زیارت دسته‌جمعی امام حسین علیه اسلام و پیاده‌روی اربعین، آن است که انسان‌هایی ساخته شوند که به امام علیه اسلام وفادار بمانند. وقتی انسان‌ها به امام خود وفادار باشند، امام و متخصص معصومی که می‌خواهد انسان‌ها را به بزرگی خودش تربیت کند مبسوط‌الید می‌شود یعنی دستش باز است و می‌تواند ما را هدایت کند.
علت اینکه یازده امامِ ما کشته شدند و امام دوازدهم نیز 1180 سال آواره و تنها و غریب است، کمی تعدادِ یارانِ وفادار بوده است.
امیرالمؤمنین علیه اسلام در مورد غربت و مظلومیت امام زمان (عج الله تعالی فرجه الشریف) می‌فرماید: «هو الطَّرِیدُ الشَّرِیدُ الْفَرِیدُ الْوَحِیدُ.او (امام زمان (عج الله تعالی فرجه الشریف)) [از شهر خود] رانده، آواره و تنهای تنهاست.» (غیبت نعمانی،صفحه 179، حدیث 24)
بیش از هزار و سیصد سال است که شیعه برای غربت، مظلومیت و آوارگی امام حسین علیه اسلام گریه می‌کند، درحالی‌که امام زمان (عج الله تعالی فرجه الشریف) نیز 1180 سال آواره و تنهاست. او بیشتر از امام حسین علیه اسلام تنهایی و غربت کشیده است و مظلوم‌تر از امام حسین علیه اسلام است.